Διεθνές Φεστιβάλ Κλασικής Μουσικής Γιάννη Α. Παπαϊωάννου

Το πρώτο Διεθνές Φεστιβάλ Κλασικής Μουσικής «Γιάννη Α. Παπαϊωάννου» πραγματοποιήθηκε το καλοκαίρι του 2000, επί δημαρχίας Στάθη Εριφυλλίδη, έπειτα από πρόταση του Δ.Σ. του Δημοτικού Ωδείου Καβάλας, και συνεχίστηκε ανελλιπώς έως το 2013 επί δημαρχίας Κωστή Σιμιτσή. Η 15^η διοργάνωση θα διεξαχθεί το καλοκαίρι του 2014. Στις μουσικές εκδηλώσεις και τα σεμινάρια επελέγη να δοθεί το όνομα του καβαλιώτη συνθέτη και δάσκαλου, προκειμένου να τιμηθεί η συνολική προσφορά του στην τέχνη.

Ο Γιάννης Ανδρέου Παπαϊωάννου γεννήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 1910 στην Καβάλα και πέθανε στις 11 Μαΐου 1989 στην Αθήνα. Σε ηλικία 6 ετών ξεκίνησε να μελετά μόνος του πιάνο. Συνέχισε τις μουσικές του σπουδές στο Ελληνικό Ωδείο της Αθήνας και το 1934 αποφοίτησε με Δίπλωμα Πιάνου, Θεωρητικών και Σύνθεσης. Ως υπότροφος της UNESCO επισκέφθηκε μεγάλα μουσικά κέντρα της Ευρώπης ενώ εργάστηκε για ένα χρόνο κοντά στον Arthur Honegger στο Παρίσι. Από το 1950 μέχρι το θάνατό του εργάστηκε ως καθηγητής Ανώτερων Θεωρητικών και Σύνθεσης, παραδίδοντας κατά κύριο λόγο ιδιαίτερα μαθήματα. Κοντά του μαθήτευσαν οι κορυφαίες μουσικές προσωπικότητες της Ελλάδας στο β΄ μισό του 20^ου αιώνα (Δ. Αγραφιώτης, Μ. Αδάμης, Ν. Αθηναίος, Θ. Αντωνίου, Γ. Απέργης, Στ. Βασιλειάδης, Χ. Βρόντος, Δ. Γιάννου, Κ. Δεμερτζής, Μ. Δραγούμης, Ι. Ζώτος, Κ. Κακαβελάκης, Μπ. Κανάς, Α. Καρμπόνε, Π. Κούκος, Γ. Κουμεντάκης, Α. Κουνάδης, Ν. Κυπουργός, Ντ. Κωνσταντινίδης, Γ. Λεωτσάκος, Κ. Λυγνός, Γ. Μάντακας, Δ. Μαραγκόπουλος, Δ. Μηνακάκης, Χ. Ξανθουδάκης, Χρ. Παπαγεωργίου, Α. Παπαστεφάνου, Δ. Τερζάκης, Μ. Τραυλός, Ν. Τσούχλος, Ν. Χριστουδούλου και πολλοί άλλοι).

Η συνθετική δράση του Παπαίωάννου ξεκινά σε ηλικία 13 ετών. Η μουσική του, από υφολογική άποψη, χαρακτηρίζεται από τη χρήση προχωρημένης αρμονίας. Σταδιακά στρέφεται προς την ατονικότητα, τον δωδεκαφθογγισμό, τη σειραϊκή και τη μετασειραϊκή τεχνική, για να καταλήξει σε ένα προσωπικό ύφος. Τα έργα του κατατάχθηκαν από τον ίδιο σε τέσσερις χρονικές περιόδους, ενώ πολλά από αυτά έχουν βραβευθεί σε διαγωνισμούς στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Με τη μουσική του άσκησε πλατιά επίδραση στη νεότερη Σχολή της Ελλάδας, ώστε να θεωρείται δικαίως ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες συνθέτες του 20^ου αιώνα.

Στη διάρκεια των 14 ετών του Φεστιβάλ πραγματοποιήθηκαν σημαντικές συναυλίες, όπου συμμετείχαν κορυφαίοι έλληνες καλλιτέχνες – πολλοί από τους οποίους δίδαξαν και στα Masterclasses του Φεστιβάλ: Θ. Αντωνίου, Γ. Βακαρέλης, Δ. Σγούρος, Κ. Πασχάλης, Αλ. Παπαστεφάνου, Γ. Λαζαρίδης, Ν. Σεμιτέκολο, Σπ. Γκικόντης, Σπ. Μουρίκης, Μ. Φαραντούρη, Ντ. Μπακοπούλου, Τζ. Δριβάλα, Μ. Κρίλοβιτς, Άρ. Χριστοφέλλης, Δ. Γιάκας, Ι. Κεραμίδης, Λ. Βασιλειάδης, Μ. Τιρίμος, Χ. Αγγελόπουλος, Θ. Τζοβανάκης, Δ. Γκουνταρούλης, Αλ. Νομίδου, Γ. Σαμπροβαλάκης, Μ. Παπαθανασίου, Μ.-Έ. Νέζη, Ι. Ζήκου, Μ. Πολυχρόνου, Σ. Κυανίδου, Αγγ. Καθαρίου, Γ. Κορμπέτης, Κ. Χίζαρης, Αν. Δέλλιος, Χ. Ηλιάδης, Δ. Θεοδοσίου, Δ. Καβράκος κ.ά.

Ξένοι καλλιτέχνες που συμμετείχαν στο Φεστιβάλ ως σολίστ και καθηγητές στα Masterclasses ήταν οι: P. Amoyal (βιολί), Y. Solomon (πιάνο), H. Milne (πιάνο), J. Barta (τσέλο), R. Ripo (τσέλο), O. Caplescu (κλαρινέτο), Y. Iglinova (βιολί), D. Gifford (πιάνο), S. Kravtchenko (βιολί), J. Soriano (πιάνο), J. Pernoo (τσέλο), S. Kovalyov (πιάνο), T. Müller-Pering (κιθάρα), B. D’Hollander (φλάουτο), A. Cervino (πιάνο), S. Kovalyov (πιάνο) κ.ά.

Ανάμεσα στα σύνολα που εμφανίστηκαν είναι η Φιλαρμονική Ορχήστρα της Σόφιας, η Συμφωνική Ορχήστρα Νέων της Νυρεμβέργης, η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, η Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Θεσσαλονίκης, το Νέο Ελληνικό Κουαρτέτο, οι Υπότροφοι Ιδρύματος Rostropovich, το Σύνολο Σύγχρονης Μουσικής «Idée Fixe», το Κουαρτέτο Jazz Γ. Κοντραφούρη, το Tom Wood Quartet κ.ά.

Διαλέξεις για το έργο του Γ. Α. Παπαϊωάννου έδωσαν οι: Κ. Χάρδας, Γ. Κοκκώνης, Δ. Ε. Μηνακάκης, Ε. Δ. Μηνακάκης, Μ. Ντούρου και Κ. Κακαβελάκης

Καλλιτεχνικοί διευθυντές του Φεστιβάλ διετέλεσαν οι Β. Χαλάψης, Γ. Εριφυλλίδης και Κ. Βουγιούκα, ενώ από το 2009 στη θέση αυτή βρίσκεται ο μουσικολόγος και πιανίστας Γεώργιος-Ιούλιος Παπαδόπουλος.